مهرجان
مهرجان در زبان عربی از واژه مهرگان در زبان پارسی میانه گرفته شده است و در زبان عربی به معنی جشنواره و گردهمایی هنری و تبلیغی به کار می‌رود. به طور کلی می توان از آن به عنوان “فستیوال” در زبان انگلیسی یاد برد. در پارسی قدیم مهرگان نام یکی از جشن های ایران باستان بود و ماه مهر خود ماهی از سال بود که در آن هر روز جشن گرفته می شده است. مهرجان دبی مهرجان مراکش و نام فستیوال هایی است که سالانه در کشور های عرب زبان برگزار می شود.
همچنین روستای مهرجان از جمله روستاهای قدیمی ایران است که قدمت آن به پیش از ورود اسلام به ایران باز می گردد. احتمالا تاسيس آن به زمان ساسانيان می رسد كه نام ابتدایی آن مهريج بوده و بعد ها به نام مهرگان و از زمانی كه مهرجانی ها به دين اسلام روی آوردند، به نام مهرجان شناخته شده است. مهرجان زمانی جز خطه خراسان و زمانی جز استان های يزد و سمنان بوده اما در حال حاضر جز استان اصفهان می باشد. مهرجان در بین طبس،نایین و اردکان قرار دارد که فاصله اش از هر کدام از این شهر ها تقریبا 2 ساعت می باشد.
روستای مهرجان دارای بزرگترین نخلستان استان اصفهان می باشد.وهمچنین بزرگترین دهستان شهرستان است. بهترین نوع خرما در این روستا:قصب،خدشکن،بمی،کرمان و پیارم است.
مهرجان در حال حاضر در شهرستان خوروبيابانك در استان اصفهان قرار دارد. فاصله مهرجان تا مركز بخش 35 كيلومتر وتا شهرستان 220 كيلومتر و تا مركز استان 450 كيلومتر و تا تهران بزرگ 750 كيلومتر مي باشد.
مهرجان دهستانی است كه در گودترين نقطه بخش قرار دارد، با زمين صاف و مسطح كه از طرف شمال و ناحيه كوستاني قله و مهدن گل بنتو نيت سفيد و نيزار از طرف جنوب به كوه های بياضه و مزارع محمد آباد و دولت آباد رضوانيه و شكر آباد و از طرف شرق به منطقه كوير لوت و از طرف غرب به روستا های نيشابور، گرمه، عروسان، ارديب، ايراج، بازياب، هفتومان، حسين آباد و خنج دادكين مي باشد.
مهرجان دارای آب و هوای گرم و خشك می باشد كه تابستان های بسيار گرم و سوزان و زمستان های بسيار سرد را سپری می کند. زمين های خشك و پوشيده از لايه های نمكی دارد و در فصل های پاییز و زمستان مقدار ناچيزی باران می بارد.
مهرجان داراي يك رشته قنات به طول تقريبی 15 كيلومتر می باشد كه عميق ترين آن يعنی چشمه حدود 120 متر عمق دارد و به صورت شيب آب به محل می رسد. دارای چندين مزرعه است كه عبارتند از: توفيق آباد /كلاته، شمس آباد، سلطانيه، قاسميه، محمد آباد، دولت آباد، دهنو، رضوانيه، مزرعه حاجي جلاليه، شكرآباد و عبدل آباد. هر کدام از این مزارع دارای قنات های مخصوص به خود می باشند.
قبل از انقلاب در اين مزارع خانواده هایی زندگی مي كردند ولی در حال حاضر به دلیل نبود بازار كار اكثر آن مزارع خالی از سكنه بوده و حتی قنات ها هم به دليل عدم مهار سيلاب های فصلی ويران گرديده. به همین خاطر مزارع مربوطه در حال از بين رفتن هستند. عمده فامیل در مهرجان عبارت است از:بابائیان،شمسایی،اقبال،ناصری،رفیع،کدخدا،رجبی،ثابتی،غلام و...
ویرایش شده توسط میلاد بابائیان در آبان 1402