چریدن
فارسی ویرایش
ریشه‌شناسی ویرایش
از نیا-هندو-اروپایی *kʷel- (“گشتن، گردیدن و به جابجا شدن (پیرامون)”). همریشه‌های هندو-ایرانی شامل آسی цæрын (cæryn, “زیستن”), پشتو څرېدل (śaredal, “چریدن”) و سنسکریت चरति (cárati, “او جابجا می‌شود”). بسنجید با یونانی باستان πέλω (pélō), لاتین colō, اسلاونی کلیسایی کهن коло (kolo, “چرخ”).
آوایش ویرایش
- آیپا: [t͡ʃʰæɾiːˈdæn]
فعل ویرایش
| دری | چریدن |
|---|---|
| پارسی ایران | چریدن |
| تاجیکی | чаридан (čaridan) |
چریدن (čaridan) (بن مضارع چر (čar))
صرف چریدن ( čaridan) (رسمی )
| چریدن (čaridan) |
مصدر | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| چرید (čarid) |
بن گذشته (ماضی) | چر (čar) |
بن حال (مضارع) | ||||||
| چریده (čaride) |
صفت مفعولی | چرنده (čarande) |
صفت فاعلی (وجه وصفی معلوم) | ||||||
| اخباری (خبری) | |||||||||
| چریدیم (čaridīm) |
ما | چریدم (čaridam) |
من | گذشته | چریم (čarīm) |
ما | چرم (čaram) |
من | (حال) ساده |
| چریدید (čaridīd) |
شما | چریدی (čaridī) |
تو | چرید (čarīd) |
شما | چری (čarī) |
تو | ||
| چریدند (čaridand) |
آن‌ها | چرید (čarid) |
وی | چرند (čarand) |
آن‌ها | چرد (čarad) |
وی | ||
| می‌چریدیم (mī-čaridīm) |
ما | می‌چریدم (mī-čaridam) |
من | گذشته (استمراری) | می‌چریم (mī-čarīm) |
ما | می‌چرم (mī-čaram) |
من | حال (استمراری) |
| می‌چریدید (mī-čaridīd) |
شما | می‌چریدی (mī-čaridī) |
تو | می‌چرید (mī-čarīd) |
شما | می‌چری (mī-čarī) |
تو | ||
| می‌چریدند (mī-čaridand) |
آن‌ها | می‌چرید (mī-čarid) |
وی | می‌چرند (mī-čarand) |
آن‌ها | می‌چرد (mī-čarad) |
وی | ||
| داشتیم می‌چریدیم (dāštīm mī-čaridīm) |
ما | داشتم می‌چریدم (dāštam mī-čaridam) |
من | گذشته مستمر | داریم می‌چریم (dārīm mī-čarīm) |
ما | دارم می‌چرم (dāram mī-čaram) |
من | حال مستمر |
| داشتید می‌چریدید (dāštīd mī-čaridīd) |
شما | داشتی می‌چریدی (dāštī mī-čaridī) |
تو | دارید می‌چرید (dārīd mī-čarīd) |
شما | داری می‌چری (dārī mī-čarī) |
تو | ||
| داشتند می‌چریدند (dāštand mī-čaridand) |
آن‌ها | داشت می‌چرید (dāšt mí-čarid) |
وی | دارند می‌چرند (dārand mī-čarand) |
آن‌ها | دارد می‌چرد (dārad mī-čarad) |
وی | ||
| چریده‌ایم (čaride-īm) |
ما | چریده‌ام (čaride-am) |
من | گذشته (ماضی) نقلی | چریده بودیم (čaride būdīm) |
ما | چریده بودم (čaride būdam) |
من | گذشته کامل (ماضی بعید) |
| چریده‌اید (čaride-īd) |
شما | چریده‌ای (čaride-ī) |
تو | چریده بودید (čaride būdīd) |
شما | چریده بودی (čaride būdī) |
تو | ||
| چریده‌اند (čaride-and) |
آن‌ها | چریده است (čaride ast) |
وی | چریده بودند (čaride būdand) |
آن‌ها | چریده بود (čaride būd) |
وی | ||
| خواهیم چرید (xwāhīm čarid) |
ما | خواهم چرید (xwāham čarid) |
من | آینده | |||||
| خواهید چرید (xwāhīd čarid) |
شما | خواهی چرید (xwāhī čarid) |
تو | ||||||
| خواهند چرید (xwāhand čarid) |
آن‌ها | خواهد چرید (xwāhad čarid) |
وی | ||||||
| التزامی (شرطی) | |||||||||
| چریده باشیم (čaride bāšīm) |
ما | چریده باشم (čaride bāšam) |
من | گذشته | بچریم (bečarīm) |
ما | بچرم (bečaram) |
من | حال (مضارع) |
| چریده باشید (čaride bāšīd) |
شما | چریده باشی (čaride bāšī) |
تو | بچرید (bečarīd) |
شما | بچری (bečarī) |
تو | ||
| چریده باشند (čaride bāšand) |
آن‌ها | چریده باشد (čaride bāšad) |
وی | بچرند (bečarand) |
آن‌ها | بچرد (bečarad) |
وی | ||
| بچرید (bečarīd) |
شما | بچر (bečar) |
تو | امری (دستوری) | |||||
| چریدن (čaridan) |
مصدر | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| چرید (čarid) |
بن گذشته (ماضی) | چر (čar) |
بن حال (مضارع) | ||||||
| چریده (čaride) |
صفت مفعولی | چرنده (čarande) |
صفت فاعلی | ||||||
| اخباری | |||||||||
| چریدیم (čaridīm) |
ما | چریدم (čaridam) |
من | گذشته | چریم (čarīm) |
ما | چرم (čaram) |
من | (حال) ساده |
| چریدین (čaridīn) |
شما | چریدی (čaridī) |
تو | چرین (čarīn) |
شما | چری (čarī) |
تو | ||
| چریدن (čaridan) |
اونها | چرید (čarid) |
اون | چرن (čaran) |
اونها | چره (čare) |
اون | ||
| می‌چریدیم (mī-čaridīm) |
ما | می‌چریدم (mī-čaridam) |
من | گذشته (استمراری) | می‌چریم (mī-čarīm) |
ما | می‌چرم (mī-čaram) |
من | حال (استمراری) |
| می‌چریدین (mī-čaridīn) |
شما | می‌چریدی (mī-čaridī) |
تو | می‌چرین (mī-čarīn) |
شما | می‌چری (mī-čarī) |
تو | ||
| می‌چریدن (mī-čaridan) |
اونها | می‌چرید (mī-čarid) |
اون | می‌چرن (mī-čaran) |
اونها | می‌چره (mī-čare) |
اون | ||
| داشتیم می‌چریدیم (dāštīm mī-čaridīm) |
ما | داشتم می‌چریدم (dāštam mī-čaridam) |
من | گذشته مستمر | داریم می‌چریم (dārīm mī-čarīm) |
ما | دارم می‌چرم (dāram mī-čaram) |
من | حال مستمر |
| داشتین می‌چریدین (dāštīn mī-čaridīn) |
شما | داشتی می‌چریدی (dāšti mī-čaridi) |
تو | دارین می‌چرین (dārīn mī-čarīn) |
شما | داری می‌چری (dāri mī-čarī) |
تو | ||
| داشتن می‌چریدن (dāštan mī-čaridan) |
اونها | داشت می‌چرید (dāšt mī-čarid) |
اون | دارن می‌چرن (dāran mī-čaran) |
اونها | داره می‌چره (dāre mī-čare) |
اون | ||
| چریده‌ایم (čaridīm) |
ما | چریده‌ام (čaridam) |
من | گذشته نقلی (ماضی بعید) | چریده بودیم (čaride būdīm) |
ما | چریده بودم (čaride būdam) |
من | گذشته کامل (ماضی بعید) |
| چریده‌این (čaridīn) |
شما | چریده‌ای (čaridī) |
تو | چریده بودین (čaride būdīn) |
شما | چریده بودی (čaride būdi) |
تو | ||
| چریده‌ان (čaridan) |
اونها | چریده (čaride) |
اون | چریده بودن (čaride būdan) |
اونها | چریده بود (čaride būd) |
اون | ||
| التزامی (شرطی) | |||||||||
| چریده باشیم (čaride bāšīm) |
ما | چریده باشم (čaride bāšam) |
من | گذشته | بچریم (bečarīm) |
ما | بچرم (bečaram) |
من | حال |
| چریده باشین (čaride bāšīn) |
شما | چریده باشی (čaride bāši) |
تو | بچرین (bečarīn) |
شما | بچری (bečarī) |
تو | ||
| چریده باشن (čaride bāšan) |
اونها | چریده باشه (čaride bāše) |
اون | بچرن (bečaran) |
اونها | بچره (bečare) |
اون | ||
| بچرین (bečarīn) |
شما | بچر (bečar) |
تو | امری (دستوری) | |||||
مصدر لازم ویرایش
- چرا کردن، علف خوردن در چراگاه.
منابع ویرایش
- فرهنگ لغت معین