گزیره

فارسی ویرایش

ریشه شناسی

پهلوی

(گُ رِ)

( جزیره ) واژه ای پارسی است

جزیره در نوشته های پهلوی ( گزیرک ) گفته شده که از دو بخش، گی ( زمین ) و زَره ( دریا ) ساخته شده است و به معنی ( زمین میان دریا ) میباشد.

واژه گی در آغاز واژه ( گزیره ) همان واژه گیتی ( زمین ) است که با واژه لاتین geo و geography هم ریشه می باشد.

geography: جغرافیا

واژه ( زَره ) نیز دگرگون شده همان واژه ( دره یا دریا ) است و با واژه انگلیسی sea همریشه می باشد.

Sea: دریا

در پارسی به جزیره ( آداک ) هم میگویند که این واژه به زبان تورکی هم راه یافته و در زبان تورکی آن را ( آدا ) می گویند.

واژه ( آداک ) از دو بخش آ ( پیشوند منفی ساز ) و داک ( فرو رفتن ) ساخته شده است و در کل به معنی ( بیرون آمده از آب ) است.

( داک ) به معنی فرو رفتن را در واژه های زیر نیز می بینیم:

دیگ: ظرف گود

دوختن: فرو کردن سوزن

دوشیدن: فرود آمدن شیر

اردک: اور ( پایین ) دَک ( فرو رونده )

واژه dūcan در انگلیسی باستان: شیرجه زدن

پَسگشت: در برگه 43 از نبیگِ ( ریشه شناسی واژگان شیرین ایرانی ) نوشته مجید قدیمی، نوبت چاپ: یکم 1401 آمده است.

میتوان در پارسی: جزیره، گزیره، گزیرک، آداک را بکار برد.

نکته: سدای واج ( گ، ج ) نزدیک به هم هستند و بارها جای هم نشستند

نمونه:

نام ( بهرام گرد، بهرام جرد ) در ( کرمان )

نام ( خسرو گرد، خسرو جرد ) در ( سبزوار )