قفقاز
فارسی
ویرایشریشه شناسی
ویرایش- پهلوی
- 🔴 بررسی واژه « قـفـقـاز » قفقاز عربی شده‌ی واژه‌‌ی ایرانی « کپ‌کوف » است ( ک تبدیل به ق میشود و پ به ف تبدیل میشود و ف ِ آخر به ز ). نام کوه و منطقه‌ای در شمالی‌ترین منطقه ایرانشهر در قفقاز امروزی ؛ این واژه در متون دوره ساسانی بارها بکار رفته و هیچ شکی نیست که قفقاز معرب این واژه ساسانی است. برای نمونه در کتیبه کعبه زرتشت شاپور ساسانی، نام این منطقه آمده است : 𐭊𐭐𐭉 𐭕𐭅𐭓𐭓𐭀 این واژه از دو بخش : « قاف، کپ » + « کوه، کوف » ساخته شده است. قاف نام یک کوه اساطیری و معروف در فرهنگ ایران ِ دوره اسلامی است که برگرفته نام کوهی معروف در فرهنگ دوره ساسانی است ؛ در متون زرتشتی همچون بندهش « قاف » بصورت « کاپ، کپ، کپک » آمده که نام کوهی برآمده از « البرز » است. قبلا درباره جایگاه کوه اساطیری البرز یک نوشته کوتاه داشتیم. کوه معروف البرز در « قفقاز » قرار دارد ؛ نظامی گنجوی در بخش گشودن دژ دربند توسط اسکندر میگوید : چو لشگر سوی کوه البرز راند / بهر ناحیت نایبی را نشاند. امروزه کوه Elbrus ( البروز، البروس ) در مرز روسیه و گرجستان، با ۵۶۴۲ متر بزرگترین کوه روسیه و کل اروپا، همان البرز معروف است. بنابراین در تاریخ و اساطیر ایرانی، کوه قاف همان البرز یا شاخه‌ای از آن در سرزمین قفقاز است واژه کوه : از پهلوی ساسانی 𐭪𐭥𐭯 kōf و از پارسی باستان 𐎣𐎢𐎳 kaufa آمده است. در اوستایی 𐬐𐬀𐬊𐬟𐬀 kaofa و از ریشه پیشا ایرانی káwfš ؛ در سکایی kupi در خوارزمی kwf در پشتو kub در بلوچی kōpak و ... جالب است بدانید نام شهر کوفه در عراق نیز از همین ریشه است. یاقوت حموی در معجم البلدان میگوید : به سبب وجود کوه کوچکی در آن جا که به « کوفان » معروف است، این منطقه را کوفه نامیده اند.
آوایش
ویرایش- [قف/ قاز]
اسم
ویرایشقفقاز
- کشوری تحت همین عنوان در آسیای مقدم، قفقازی، هندواروپایی، سفیدپوست.
- احتمالا کوه مرموز و باستانی کوه قاف در همینجا قرار داشته‌است.
ریشه شناسی ۲
ویرایش- بهاری
قاپ قاز
- از این اصطلاح دو گونه تعبیر میشود اما در هر دو گونه تعبیر قاپ به معنی قاپیدن فارسی است.
برگردان‌ها
ویرایش| ترجمه | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|