نقطه
(نُ ط)
فارسی ویرایش
ریشهشناسی ویرایش
- نکته یا نوک
سه گمانه درباره واژه ( نکته، نقطه ) :
1 - واژگانِ ( نکته، نقطه ) با واژه ( نوک ) همبسته و مرتبط هستند.
2 - واژگانِ ( نکته، نقطه ) با واژگانِ ( punkt ) در زبان آلمانی و ( punctum ) در لاتین خویشاوندی دارد.
3 - واژگانِ ( نکته، نقطه ) با واژه یِ ( ni - keta ) در زبانِ خویشاوندِ سانسکریت به چمِ ( نشان، علامت، نشانه ) از یک بُن و ریشه هستند.
درباره یِ گمانه یِ 3 باید گفت که واژه یِ "نی کِتَ" در زبانِ سانسکریت از یک تکواژِ پیشوندیِ "نی" ساخته شده که با پیشوندِ "نِ" در زبانِ پارسی کنونی یکی است؛مانند: نِشان، نِوشتن، نِگاشتن و. . .
( این پیشوند در زبانهای اوستایی - پهلوی - سانسکریت به دیسه یِ "نی ni" بوده است. )
واژه یِ ( keta ) در زبانِ سانسکریت به چمِ ( نشانه، نشان، علامت، شکل، ترکیب، منظر، خانه، منزل ) بوده است ( ن. ک. رویه یِ 496 از نبیگِ "فرهنگِ سَنسکریت - فارسی" - پوشینه یکم ) که یکی از چمهایِ آن با واژه یِ ( کَده ) به چمِ ( خانه، سرا، منزل ) در پارسی خویشاوندی دارد.
یادآوری:جدای از سه گمانه یِ بالا، آنچه روشن و بدیهی است، این است که
1 - دو واژه "نکته و نقطه" از یک ریشه هستند؛چراکه در میان زبانهای اروپایی نیز این دو واژه با یک ریخت و به هر دو معنا می باشند.
2 - واژه "نکته" ریختِ کهن ترِ واژه یِ "نقطه" می باشد.
پَسگشت ( reference ) :
در رویه یِ 427 از نبیگِ "فرهنگِ سَنسکریت - فارسی" - پوشینه دوم چنین آمده است
اسم ویرایش
- علامتی ریز و گرد و چهارگوش که در زیر یا روی بعضی از حروف الفبا میگذارند.
- محل، جا.
- مرکز.
- نکته.
جمع ویرایش
- نقاط. نقط. ؛ ~ی حرکت مبداء حرکت. ؛ ~ ضعف هر یک از معایب شخ
صفت ویرایش
منابع ویرایش
- فرهنگِ سَنسکریت
اسم ویرایش
برگردانها ویرایش
- ایتالیایی
اسم ویرایش
- انگلیسی
- tittle
- stpular
- stop
- spotter
- spot
- splotch
- speckle
- speck
- punctulate
- punctation
- punctate
- prick
- point
- plot
- pinto
- part
- mote
- minim
- mark
- jot
- iota
- full stop
- fleck
- dotty
- dot
- ace
- viewpoint
- umbra
- turning point
- turn off
- topnotch
- tag line
- stay
- standpoint
- staddle
- spot welding
- solstice
- sheet anchor
- scope
- radix point
- punctuation
- pointillism
- point to point
- point plotting
- point of view
- point d'appui
- pivot
- period
- perihelion
- outmost
- noontide
- mainstay
- lacuna
- jumping off place
- interchange point
- gutty
- furthermost
- fulcrum
- freezing point
- foible
- flash point
- farthest
- farthermost
- extreme
- equinox
- entry point
- endmost
- elsewhere
- dotter
- death point
- cross over point
- counterpoint
- counterpart
- checkout point
- breakpoint
- branchpoint
- boiling point
- blind spot
- azimuth
- apogee
- acme
- achilles heel
- zero
- zenith
- whole hog
- whither
- tenuous
- stepping off place
- restart point
- reentry point
- punctuation symbol
- punctuate
- punctual
- polkadot
- outermost
- optic disk
- offset
- multipoint
- midpoint rule
- landmark